De ambtshalve toetsing van de informatieplichten houdt veel partijen bezig. Er was dan ook grote belangstelling voor de werkveldconferentie die door Flanderijn, GGN, Janssen & Janssen en Syncasso georganiseerd werd. Vertegenwoordigers vanuit de Rechtspraak, de Ministeries van V&J en EZK, opdrachtgevers en gerechtsdeurwaarders namen deel aan de werkveldconferentie. Er was een livestream nodig om alle geïnteresseerden de mogelijkheid te bieden om de presentaties van de sprekers en de gedachtewisseling met de aanwezigen te kunnen volgen.

Inspirerende sprekers

Dagvoorzitter Michaël Brouwer liet in zijn inleiding zien dat de Ambtshalve Toetsing ongewenste neveneffecten heeft voor een eenvoudige civiele procedure die voorziet in een snelle, toegankelijke en betaalbare rechtspraak voor civiele geschillen. Snel, toegankelijk en betaalbaar staan door de Ambtshalve Toetsing onder druk, terwijl het door verschillende uitspraken in vergelijkbare zaken ook ten koste gaat van de voorspelbaarheid en rechtsgelijkheid.

Professor Pieter Jansen gaf inzicht in de extra kosten, investeringen en afschrijvingen als gevolg van de Ambtshalve Toetsing en de gevolgen daarvan voor het economisch verkeer. Nieuwe uitspraken door de rechter noodzaken aanpassingen aan de processen en systemen van opdrachtgevers en gerechtsdeurwaarders, terwijl de operationele kosten om aan de toetsing van de informatieplichten te voldoen meer dan het dubbele zijn van de hoofdsom van een gemiddelde vordering. In combinatie met de eerdergenoemde onvoorspelbaarheid is daardoor het risico om voor een vordering van minder dan € 1.500 te dagvaarden veel te groot geworden.

Professor Charlotte Pavillon stond in haar presentatie stil bij de vraag of de door de rechter toegepaste kortingspercentages wel evenredig zijn, terwijl er geen causaliteit is tussen het ontbreken van informatie en de wilsvorming van de consument/koper. Verder liet ze zien dat de rechtspraak in andere Europese landen de toetsing van de informatieplichten overlaat aan de Toezichthouders, concurrenten en consumentenorganisaties. Daarnaast stond ze stil bij het begrip essentiële informatie in het licht van nieuwe richtlijnen op het gebied van groene transitie, repareerbaarheidsscores en duurzaamheidsgaranties. Hoe ruim moeten (en kunnen) essentiële informatieplichten worden opgevat?

Prof. Cor Molenaar ging in zijn presentatie in op de veranderingen die door sociale media, platformen en online informatiebronnen het oriëntatie en koopgedrag van consumenten hebben beïnvloed. Toegang tot informatie en de mogelijkheid om direct te reageren hebben de balans verandert. De koper is daardoor vaak beter geïnformeerd dan de verkoper. Daarbij geldt voor verkoop op afstand altijd veertien dagen bedenktijd en retourrecht zonder uitleg. En als de consument onvoldoende geïnformeerd is over zijn aankoop, wordt die termijn tot 12 maanden verlengd. Een certificering zoals Thuiswinkel Waarborg kan ook ingezet worden om aan te tonen dat aan de informatieplichten voor de Ambtshalve Toetsing voldaan is.

Mr. John Wisseborn besprak de belemmerende effecten die de hang naar detail door de informatieplichten veroorzaakt. Hij beargumenteerde waarom de beoogde consumentenbescherming door de Ambtshalve Toetsing een zeer beperkt bereik heeft en presenteerde een doeltreffender oplossingsrichting door onafhankelijk en objectief onderzoek naar consumentenbeschermende aspecten en de naleving daarvan in de vorm van een certificering van het bestel- en betaalproces van de leverancier. Daaraan kan het Filter-model worden toegevoegd om zaken gesorteerd bij de griffies aan te leveren, waardoor de toegang tot het recht, de rechtsgelijkheid en de tijdigheid van de behandeling verbeterd worden.

Paneldiscussie en verder

Tijdens de paneldiscussie reflecteerden vertegenwoordigers van de Ministeries, de Rechtspraak en Schuldeisers op de presentaties. Gedeelde conclusie van de middag was dat alle betrokken partijen het erover eens zijn dat verbeteringen mogelijk zijn en het de moeite waard is om daarover verder met elkaar in gesprek te gaan.

Presentaties online terugkijken

Alle presentaties kunnen worden teruggekeken op www.doeltreffendtoetsen.nl. Daar worden ook alle vragen en antwoorden gepubliceerd die naar aanleiding van de presentaties in de zaal en via de livestream gesteld zijn.